TİROİD BEZİ
Tiroid bezi nefes borusunun sağ ve sol tarafında bulunan 20x30 mm boyutunda ve 15-20 gram ağırlığında, T3(Triiyodotironin) ve T4(Tiroksin) hormonlarını sentezleyen iç salgı organımızdır. Tiroid hormon yapımında iyot elementi kullanılır:T3;3 iyot elementi ve T4: 4 iyot elementi içermesi nedeniyle numaralandırma yapılmıştır. T4 kan dolaşımı ile tüm vücutta dağılır. Hücreye girmeden önce T3’e dönüşerek metabolizmada rol alır. Tiroid bezinin hormon yapımı beyinde bulunan hipofiz bezinden salgılanan TSH(Tiroid uyarıcı hormon) tarafından kontrol edilir.

TİROİD BEZİ HASTALIKLARI
Guatr: Tiroid bezi büyümesi
Nodül: Tiroid bezinde mm’den cm’ye kadar değişen boyutlarda, normal dokudan farklı yapıda
doku oluşması
Tiroidit: Tiroid bezinin çoğunlukla mikrobik olmayan iltihabi reaksiyonu
Hipertiroidi: Tiroid bezinin fazla çalışması
Hipotiroidi: Tiroid bezinin az çalışması

TİROİD HASTALIĞI GELİŞME RİSKİ
• İyot eksikliği olan bölgelerde yaşayanlar
• Ailede tiroid hastalığı olanlar
• Tip 1 DM, Romatoid artrit ve Pernisiyöz anemi gibi otoimmun hastalığı olanlar
• Gebelik ve doğum sonrası dönem
• Çeşitli nedenlerle baş ve boyun bölgesine radyoterapi uygulananlar
• Lityum ve amiodaron gibi iyot içeren ilaç kullananlar
• İnterferon gibi otoimmun reaksiyona neden olan ilaç kullananlar

TİROİD HASTALIĞI TANISI İÇİN:
1. Hormon ölçümü : Venöz kan örneği saat 08-17 00 arasında aç/tok farketmeden alınarak yapılır. Laboratuvar tarafından verilen referans aralıklarına göre T3-T4 normal veya düşük iken TSH yüksek ise tiroid bezi az çalışıyor kabul edilir. T3-T4 normal veya yüksek iken TSH düşük ise tiroid bezi fazla çalışıyor kabul edilir.
2. Otoantikor ölçümü: Anti tiroid peroksidaz(AntiTPO) ve Anti tiroglobulin(Anti Tg) ölçümlerinin yüksek olması vücudun tiroid bezine karşı reaksiyon gösterdiğini; otoimmun hastalık olduğunu belirtir.
3. Tiroid ultrasonografisi: Ses dalgalarının dokudan geçirgenliği hesaplanarak tiroid bezi boyutu, nodül olup olmadığı; var ise yapısı ve özellikleri değerlendirilir.
4. Tiroid sintigrafisi: Radyoaktif madde verildikten sonra tiroid bezinde tutulma oranına göre tiroid bezi aktivitesi konusunda bilgi verir. Gebelikte ve emzirme döneminde yapılmaz.
5. Tiroid ince iğne aspirasyon biyopsisi: Ultrasonografi ile tespit edilen ve 1 cm üzerindeki tüm nodüllerde uygulanır. Anestezi olmadan, ince iğne ile az miktarda sıvı basit bir işlemle alınarak patolojik olarak incelenir. Yeterli olmaz ise 3 ay içinde tekrar edilebilir.

HASHİMOTO TİROİDİTİ
Japon bilim adamı Hashimoto tarafından tanımlanmıştır. Organizma tiroid dokusuna karşı reaksiyon göstererek tiroid bezinde yapı değişikliği oluşturmaktadır. Anti TPO ve Anti Tg düzeylerinin yüksek olması ve ultrasonografik bulgular ile tanı konur. Toplumdaki sıklık % 2 oranındadır. Tanı konulan kişilerin % 95’i kadındır ve her yıl % 5’inde hipotiroidi gelişmektedir. Genetik geçiş özelliği vardır ve 30-50 yaş arasında sıktır Diğer otoimmun hastalıklar ile birlikteliği sıktır: Tip 1 DM, Addison hastalığı, Hipoparatiroidi, Vitiligo, Romatoid artrit, Myastenia Gravis, Pernisiyöz anemi gibi. Sofra tuzlarının iyotlanması ile sıklık artmıştır. Tiroid bezi sert olarak palpe edilir. Hipotiroidi gelişmediği sürece tedaviye gerek yoktur. Takip 1-2 yıl ara ile tiroid hormon testleri ile yapılır. Gebelikten önce mutlaka kontrol önerilir.